آیا جلسات روان درمانی آنلاین موثر هستند؟

در سال های اخیر به ویژه پس از همه گیری ویروس کرونا، حوزه روان درمانی شاهد تغییر قابل توجهی به سمت پلتفرم های آنلاین بوده است. روند رو به رشد روان درمانی آنلاین با پیشرفت های تکنولوژی، نیاز به دسترسی آسان به مراقبت های بهداشت روان و راحتی ارائه شده توسط آن روز به روز بیشتر می شود. اما واقعاً روان درمانی آنلاین چیست و چرا اینقدر محبوب شده است؟

مزایای روان درمانی آنلاین
روان درمانی آنلاین که به عنوان رواندرمانی مجازی نیز شناخته می شود، مزایای متعددی را ارائه می دهد:

دسترس پذیری: جلسات آنلاین به همه افرادی که به حداقل هایی از تکنولوژی دسترسی دارند این اجازه را می دهند تا به گستره ی وسیعی از متخصصین سلامت روان در حوزه های گوناگون دسترسی داشته باشند و بتوانند محدودیت های مکانی را زیر پا گذاشته و در تمامی موقعیت ها به این خدمات دسترسی داشته باشند.
راحتی: جلسات آنلاین را می توان به راحتی در خانه خود انجام داد و نیاز به رفت و آمد های پر هزینه یا زمان بر را از بین می برد.
انعطاف پذیری: هر چند که در جلسات آنلاین نیز نظم مشخص هفتگی در روز و ساعت جلسات وجود دارد اما در تصمیم گیری برای زمانی که جلسات آنلاین برگزار می شوند، می توانیم انعطاف بیشتری داشته باشیم.

چالش های روان درمانی آنلاین
در حالی که درمان آنلاین مزایای خود را دارد، با مجموعه ای از چالش ها نیز همراه است:

مشکلات غیر قابل پیش بینی تکنولوژی: مسئله اول و مهم این است که ممکن است همه افراد آشنایی با سیستم هایی که اجازه برگزاری جلسات آنلاین را می دهند نداشته باشند، هر چند این مورد با یک آموزش کوتاه حل و میسر می شود. اما مسائلی مانند اتصال ضعیف به اینترنت یا قطع ناگهانی آن می تواند روند درمان را مختل کند.
نگرانی های مربوط به رازداری: اطمینان از ایجاد یک فضای خصوصی برای جلسات توسط مراجع و امنیت پلتفرم های آنلاین بسیار مهم است و گاهی ممکن است نگرانی هایی را ایجاد کند.
ارتباط غیرکلامی: پلتفرم‌های آنلاین ممکن است توانایی درمانگر را برای دریافت نشانه‌های غیرکلامی، که در درمان ضروری هستند را، محدود کند. حتما زاویه تصویر و دیگر نکات لازم باید به مراجع توضیح داده شود.

ملاحظات برای ارائه درمان آنلاین موثر
برای اینکه درمان آنلاین موثر باشد، باید بهترین روش‌ها را رعایت کرد:

ایجاد محیط مناسب و همیشگی: مراجع باید با تنظیم زمان و مکانی مناسب بتواند در جلسات راحت و بدون دغدغه و مزاحمت های بیرونی صحبت کند.
بستر آنلاین امن: درمانگران باید از پلتفرم هایی استفاده کنند که محرمانگی و حفاظت از داده ها را در اولویت قرار می دهند.
اتحاد درمانی: ایجاد یک رابطه درمانی قوی آنلاین بسیار مهم است. بررسی‌های منظم و بازخورد می‌تواند به حفظ این پیوند کمک کند.
تکنیک های تطبیقی: برخی از تکنیک های درمانی ممکن است نیاز به اصلاح و تغییر در حالت جلسات آنلاین را داشته باشند.

ملاحظات اخلاقی در روان درمانی آنلاین
درمان آنلاین نیز ملاحظات اخلاقی جلسات حضوری را به همراه دارد:

حفظ محرمانه بودن: اطمینان از اینکه جلسات در یک فضای خصوصی برگزار می شود و پلت فرم آنلاین انتخابی امن است بسیار مهم است.
رضایت آگاهانه: مراجعیت باید از خطرات و مزایای بالقوه درمان آنلاین آگاه شوند.
رسیدگی به شرایط اضطراری: درمانگران باید برنامه ای برای مدیریت بحران هایی که ممکن است در طول جلسات آنلاین به وجود آیند داشته باشند.

تحقیقات جاری و آخرین پژوهش ها درباره روان درمانی آنلاین
تحقیقات اخیر، مانند مطالعه “چالش های روان درمانگران با درمان آنلاین در طول COVID-19” (بکس و همکاران، 2021)، اهمیت ارتباط در جلسات آنلاین را برجسته می کند. مطالعه دیگری در مورد «مسائل اخلاقی در روان درمانی آنلاین» (استل و همکاران، 2020) بر نیاز به دستورالعمل های اخلاقی سختگیرانه در جلسات روان درمانی آنلاین تأکید می کند. با پیشرفت این رشته، بدیهی است که درمان آنلاین فقط یک راه حل موقت نیست، بلکه بخش رو به رشد و جدایی ناپذیر مراقبت از سلامت روان است.

روان درمانی آنلاین به طور غیرقابل انکاری چشم انداز مراقبت از سلامت روان را تغییر داده است. در حالی که راحتی و دسترسی بی نظیری را ارائه می دهد، ضروری است که با آگاهی از چالش های آن به آن نزدیک شوید. با پیروی از بهترین شیوه ها و دستورالعمل های اخلاقی، درمان آنلاین می تواند به اندازه جلسات حضوری سنتی تأثیرگذار باشد.

منابع: 

Békés, V., Aafjes-van Doorn, K., Luo, X., Prout, T. A., & Hoffman, L. (2021). Psychotherapists’ challenges with online therapy during COVID-19: Concerns about connectedness predict therapists’ negative view of online therapy and its perceived efficacy over time. Frontiers in psychology, 12, 705699.

Stoll, J., Müller, J. A., & Trachsel, M. (2020). Ethical issues in online psychotherapy: A narrative review. Frontiers in psychiatry, 10, 993.